هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
احتمالاً شما هم گاهی برچسب “بدون سولفات” را که روی شامپو و بعضی از لوازم آرایشی نوشته می‌شود، دیده اید. آیا تا به حال فکر کرده اید … سولفات چیست؟ و یا داشتن محصولی با برچسب فاقد سولفات یا SLS چه تفاوتی با بقیه محصولات دارد؟ امروز ما در این مطلب می‌خواهیم همه آنچه که شما باید در مورد سولفات‌ها بدانید را با هم مرور خواهیم کرد.
سولفات چیست؟
در دهه ۱۹۴۰، دانشمندان اولین مواد پاک کننده را بر اساس ماده شیمیایی به نام سدیم لوریل سولفات تولید کردند. این نوع”سولفات” تبدیل به اولین شوینده دست ساز بشر شد و به سرعت در انواع مختلف تمیز کننده‌های خانگی مورد استفاده قرار گرفت.
چرا پاک کننده‌های “مبتنی بر سولفات” اینقدر محبوب شدند؟ یک دلیل بسیار خوب! تولید آن‌ها ارزان و آسان بود!
امروزه همچنان از متداول ترین مواد مبتنی بر سولفات که در محصولات مراقبت شخصی محصولات آرایشی، پاک کننده‌های خانگی، شوینده‌ها و حتی شامپوها وجود دارد، سدیم لوریل سولفات و سدیم لورات سولفات است که به عنوان مواد پاک کننده استفاده می‌شود. بسیاری از صابون‌های دست، شستشوی صورت، کرم‌های اصلاح و حتی خمیر دندان کیفیت کف خود را مدیون SLS هستند. با این حال، احتمالاً نمی‌دانید چیست، مگر اینکه شیمی دان باشید!
SLS همان چیزی است که به عنوان “سورفاکتانت” شناخته می‌شود. سولفات سدیم لوریت (SLES) یک سورفاکتانت با فرمول شیمیایی مشابه است. علی رغم اینکه به نظر می‌رسد شبیه به هم هستند، تفاوت زیادی بین SLS و SLES وجود دارد. SLS مخفف Sodium Lauryl Sulfate است و همچنین ممکن است به عنوان SDS ، Sodium Dodecyl Sulfate شناخته شود. در همین حال ، SLES مخفف Sodium Laureth Sulfate است و گاهی اوقات ممکن است به عنوان Sodium Lauryl Ether Sulfate نوشته شود.
SLES موجود در محصولات حمام و مراقبت از پوست نسبت به SLS ملایم تر و لطیف تر است. اگر با دقت بیشتری به قفسه‌ها و کابینت‌ها در خانه خود دقت کنید به احتمال زیاد SLS و SLES را پیدا خواهید کرد. این مواد معمولاً در محصولات مختلفی از جمله:
- محصولات بهداشتی مانند: کرم اصلاح، ضدعفونی کننده دست، مواد پاک کننده آرایش و صورت، لایه بردارها و مایع دستشویی
- محصولات مو مانند: شامپو، نرم کننده، رنگ مو، درمان شوره سر و ژل حالت دهنده
- محصولات مراقبت از دندان مانند: خمیردندان، محصولات سفید کننده دندان و دهانشویه
- محصولات حمام مانند: روغن حمام و یا نمک شستشوی بدن
- کرم ها و لوسیون ها مانند: کرم دست، ماسک صورت و بدن، کرم ضد خارش، محصولات رفع موهای زائد و ضد آفتاب
- محصولات شوینده مانند: شوینده لباس و شوینده ظرف
همانطور که مشاهده کردید همه این محصولات موضعی هستند یا مستقیماً روی پوست یا بدن استفاده می‌شوند. مقدار سولفات موجود در محصولات مراقبت شخصی شما از نظر غلظت محدود است و البته به تولید کننده بستگی دارد. می‌تواند از مقادیر کم تا تقریباً ۵۰ درصد محصول باشد.
در شامپو از دو نوع سولفات اصلی استفاده می‌شود: سدیم لوریل سولفات و سدیم لورات سولفات. هدف این سولفات‌ها ایجاد اثر کف کننده برای از بین بردن روغن و آلودگی موهای شماست. در مقایسه با سایر مواد پاک کننده موجود در شامپو، گفته می‌شود که سولفات‌ها عمیق ترین اثرات پاک کنندگی را دارند.
آیا سولفات‌ها بی خطر هستند؟
این ماده شیمیایی برای تمیز کردن پارچه‌ها و اشیا… عالی است، اما متاسفانه سولفات‌ها یک روش خشن برای تمیز کردن مو و بدن شما هستند. سولفات‌ها مانند سدیم لوریل سولفات و سدیم لوریت سولفات فقط باعث پاک شدن آلودگی نمی‌شوند، بلکه لایه‌های ظریف مرطوب کننده‌های طبیعی (ایجاد شده توسط سبوم بدن شما) که از مو و پوست شما بهینه و سالم محافظت می‌کنند را نیز از بین می‌برند.
هیچ مدرک مستقیمی درمورد ارتباط SLS و SLES با سرطان یا ناباروری وجود ندارد. طبق بیشتر تحقیقات، SLS یک ماده تحریک کننده است اما سرطان زا نیست. مطالعات نشان داده است که هیچ ارتباطی بین استفاده از SLS و افزایش خطر سرطان وجود ندارد. بیشترین خطر در هنگام استفاده طولانی مدت از محصولات دارای SLS و SLES ممکن است تحریک چشم، پوست، دهان و ریه‌ها باشد. برای افرادی که پوست حساس دارند، سولفات‌ها نیز ممکن است منافذ پوست را مسدود کرده و باعث ایجاد آکنه شوند.
در مورد استفاده از این ماده شیمیایی در محصولات آرایشی و بهداشتی و ارزیابی ایمنی SLS، که در سال ۱۹۸۳ در مجله بین المللی سم شناسی منتشر شد، نشان داد که اگر به طور مختصر استفاده شود و بلافاصله از روی پوست شسته شود، مانند شامپوها و صابون‌ها و از غلظت ۱ درصد SLS بیشتر نباشد، خطر تحریک را کاهش می‌دهد و به این نتیجه رسید که SLS در فرمولاسیون‌های مورد استفاده در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی ایمن است. از آنجا که بسیاری از این محصولات به گونه ای طراحی شده اند که پس از استفاده‌های کوتاه مدت از بین می‌روند، خطرات آن حداقل است. علاوه بر این طبق مطالعه ای در سال ۲۰۱۵ ، SLS برای استفاده در محصولات تمیز کننده خانگی نیز بی خطر است.
هنوز هم استفاده از سولفات‌ها در شامپو در دهه های اخیر بحث برانگیز بوده است. برخی معتقدند که سولفات‌ها می‌توانند به طور مستقیم به سلامتی شما آسیب برسانند. زیرا از شامپو در بسیاری از موارد به طور روزانه استفاده می‌شود، طبق این نظریه قرار گرفتن در معرض زیاد سولفات‌ها می‌تواند خطرات جدی را به دنبال داشته باشد. تصور می‌شد که سولفات ها به عنوان عامل ایجاد سرطان شناخته می‌شوند، اما شواهد علمی دیگر این ادعاها را نادرست می‌دانند.
با این حال، این بدان معنا نیست که شامپوی حاوی سولفات برای همه ایمن یا مناسب است. ممکن است به انواع خاصی از مو آسیب برساند و حتی ممکن است باعث تحریک پوست در برخی از افراد شود. شامپوهای حاوی SLS همچنین ممکن است اثراتی مانند ضعیف شدن مو و ریزش مو داشته باشند. به این دلیل که SLS اغلب مدت‌ها پس از شستشو در فولیکول‌های مو باقی خواهد ماند و باعث ضعیف شدن آن‌ها در مدت زمان طولانی می‌شود.
اگر پوست یا موی شما حساس است یا حساسیت به این نوع مواد شیمیایی دارید، ممکن است به سولفات‌ها واکنش آلرژیک نشان دهید. در صورت داشتن واکنش آلرژیک، ممکن است پس از استفاده از شامپوی دارای سولفات، یک یا چند مورد از علائم زیر را در پوست سر و صورت خود مشاهده کنید:
- سرخی
- تورم (التهاب)
- خارش
در صورت داشتن موهایی از نوع خشک تا جایی که ممکن است از سولفات‌ها خودداری کنید. این نوع موها شکننده تر هستند و اثرات نامناسب شامپوی سولفات می‌تواند روغن طبیعی زیادی را که برای سالم نگه داشتن موهای شما لازم است از بین ببرد.
